Danie jednogarnkowe to specjalność Norwegów. Bardzo często pojawia się na ich stołach. Tak jak norweski lapskaus – kociołek mięsno-warzywny. Doskonały na co dzień i na uroczyste okazje. Sprawdź, jak łatwo go przyrządzić.

Gdy nie chce Ci się stać nad garnkami, danie jednogarnkowe jest jak znalazł. Dlatego warto mieć w zanadrzu kilka przepisów na taki kociołek. Dzisiaj proponuję jeden z nich, ale za to jaki udany! Prosto z norweskich sag. Mięsno-warzywny norweski kociołek czyli lapskaus.

Obiad, który się sam gotuje

Potrawy jednogarnkowe są w Norwegii bardzo popularne. Wśród nich króluje właśnie LAPSKAUS. Kochają go mali i duzi Norwegowie. Za to, że jest prosty i tani w przygotowaniu, no i że cudownie syci. Sprawdza się i na co dzień, i na specjalne okazje np. urodzinowy obiad. Może mieć wiele wariantów. Wszystko zależy od Twojej inwencji. 

No bo czy to nie wygodne? Wrzucasz wszystko na raz do garnka (albo prawie na raz), wstawiasz na malutki ogień i lekko mieszasz. Na koniec już tylko odmawiasz zaklęcie, żeby nie zapomnieć wyłączyć garnka 😅!!

Jakie mięso do kociołka

Norweski lapsakus to typowo mięsne danie jednogarnkowe. Gdy zdecydujesz się na wołowinę, przyrządzisz tzw. brun lapskaus (ciemny lapskaus). A dodając do potrawy mięso wieprzowe, ugotujesz lys lapskaus – czyli jasny kociołek wieprzowy. Tę wersję przyrządzisz szybciej, bo wieprzowina krócej się gotuje. 

Ale bywa też lapskaus z dziczyzny, a w Norwegii, szczególnie na Północy, trafia się częściej. Taki właśnie kociołek zaserwowano Rebece, głównej bohaterce sagi Malowane sny (tom pierwszy pt. „Rebekka” tutaj).

Na obiad podano ciemny, trudny do określenia gulasz, który okazał się zaskakująco smaczny. To samo można było powiedzieć o podpłomykach z ciemnej mąki.
– To z renifera – poinformowała Anna, gdy Rebekka ze zdumieniem próbowała dziwnego mięsa. – Tutaj, w górach, żyje ich mnóstwo. My w Lilleelvedalen jemy dużo reniferowego mięsa. I mięsa łosi. Próbowałaś kiedyś mięsa z łosia?

Lapskaus vege? Też możliwy. Przepis na końcu.

Rozgrzewający jednogarnkowy kociołek

Samo duszenie zajmuje wprawdzie nieco czasu, skoro jednym ze składników jest mięso wołowe (lub wieprzowe), ale wcale nie musisz stać nad garnkiem. Pozwól daniu swobodnie pyrkać na niewielkim ogniu. Tylko nie zapomnij nastawić zegarka, by w porę je wyłączyć. 

Za to prostota kociołka sprawia, że każdy sobie poradzi z jego przygotowaniem. Co więcej, lapskaus bez kłopotu można ugotować dla dużej ilości osób. Wystarczy, że zwielokrotnisz ilość produktów i postarasz się o odpowiednio pojemny garnek.

Ugotuj lapskaus z przyjaciółmi

Czy to nie świetna opcja, kiedy zajrzą do Ciebie niespodziewani goście? Dlaczego by nie zaprosić ich do wspólnego obierania warzyw? 

Przepis na 4 porcje:

• 800 gr mięsa wołowego bez kości, najlepiej zrazówka lub rozbratel
• (zamiast wołowiny możesz użyć podobnej ilości wieprzowiny)
• 2 łyżki oleju do smażenia
• 1 l wody
• ok. 1 kg ziemniaków 
• 3 cebule
• 3 marchewki 
• 1 brukiew (opcjonalnie)
• średni seler
• mały por
• liść laurowy, ziele angielskie, 1-2 goździki
• sól i grubo mielony pieprz do smaku

Przygotowanie

1. Mięso pokrój w kostkę i razem z cebulą pokrojoną w plastry podsmaż na patelni, aż się lekko zrumieni.

2. Podlej odrobiną wody, a po chwili przełóż do większego garnka i zalej jej resztą.  Duś pod przykryciem na niewielkim ogniu do miękkości wołowiny tj. ok 1,5 godziny (ok 45 minut w przypadku wieprzowiny).

3. W międzyczasie obierz ziemniaki i pozostałe warzywa. Pokrój je w kostkę, por w talarki. 

4. Gdy mięso zmięknie, dodaj wszystkie warzywa. Pamiętaj, by wywar stanowił nie więcej niż ½ całości. 

5. Gotuj pod przykryciem jeszcze ok. 15-20 minut aż do miękkości warzyw, lecz jak najmniej mieszaj, by się nie rozpadły. Ziemniaki sprawią, że potrawa zgęstnieje. 

Gdyby lapskaus okazał się zbyt gęsty, podlej resztą bulionu lub odrobiną wody.

Dopraw do smaku solą i pieprzem.

Lapskaus podawaj na gorąco posypany siekaną natką pietruszki ew. z dodatkiem chleba gruboziarnistego lub chrupkiego. 

Lapskaus w wersji wege

Przyrządzisz go dokładnie tak samo, tyle że pomijaszasz mięso. Naprawdę warto zmitrężyć trochę czasu na bazarku ze świeżymi warzywami i poprzebierać tu i tam. Nawet trochę się potargować. Jakość warzyw odgrywa dużą rolę. Muszą być naprawdę bez zarzutu. 

Lapskaus wege podawaj posypany siekaną natką pietruszki lub jeszcze lepiej: świeżymi liśćmi kolendry. 

Jeśli szukasz pomysłu na tani i smaczny posiłek, który polubią i mali, i duzi, zajrzyj jak przygotować norweską potrawę rømmegrøt czyli szybkie danie na słodko. A może skusi Cię przepis na tradycyjne norweskie kotlety rybne, a po norwesku fiskekaker. W takiej wersji pewnie jeszcze ich nie znasz.

Smacznego!

A co Ty dodasz do tego kociołka, żeby nadać mu charakter Twojej kuchni?