W domu prawie pustki, a tu nagle dopada człowieka głód. W co się wgryźć? Na szczęście jest mleko, parę jajek i… chleb sprzed kilku dni. Będzie z tego szybka przekąska czyli Bieda-Rycerze.
Może być na rozpoczęcie dnia albo południowy lunch. W każdym domu, bogatym czy biednym, taka szybka przekąska uratuje zrozpaczonego głodomora.
Chcesz, żeby i żołądek twój był pełny, i chleb cały.
Przysłowie gagauskie
To się raczej nie uda. Uda się za to smaczna i szybka przekąska na słodko, jeśli tylko w domu znajdziesz kilka kromek starego chleba, jajko i odrobinę mleka. I jeszcze jeden mały drobiazg.
Szybka przekąska – wystarczy 5 minut
Bieda-Rycerze to prosty, a u nas trochę zapomniany posiłek. Bieda-Rycerzy jadano chętnie na wiejskich stołach w Norwegii 🇳🇴 (ale też we Francji, Niemczech czy na Wyspach Brytyjskich). Ja jadłam go po raz pierwszy u mojej przyjaciółki Kari, w dalekim Tromsø (co mnie zdumiało w tym mieście, przeczytasz tutaj). I wcale nie w biednym domu. ☺
Krótka opowieść o Bieda-Rycerzach
Kromki chleba smażone na tłuszczu jadało się już w starożytnym Rzymie. W starej książce kucharskiej z tamtego okresu, De re coquinaria, znalazł się nawet przepis na chrupiące chlebowe grzanki (oczywiście sporządzony po łacinie). Grzanki podawano wtedy na słodko – z miodem.
Kiedyś to niewyszukane i chrupiące pod zębami danie nazywano Palvese. Palvese (z włoskiego) oznacza pawęż (lub pawęza) czyli rodzaj tarczy rycerskiej. Tarcza ta wzięła swoją nazwę od rycerzy z włoskiej Pawii, którzy się nią posługiwali ok. XIII w.
Kto mieczem wojuje, ten zajada Bieda-Rycerzy
W średniowieczu rycerze nie żyli dostatnio. Pewnie dlatego obsmażany na tłuszczu chleb zmienił nazwę na Arme Ritter (w wersji niemieckiej), Arme Riddere (po norwesku), lub bardziej poetycko Poor Knights of Windsor w języku angielskim.
Moja propozycja przekładu to Bieda-Rycerze. Z inną się dotąd nie spotkałam.
Niech sobie będzie chleb z solą, byleby nie z biedą
Przysłowie ludowe
W tym przepisie soli nie będzie. Pojawi się za to cukier i aromatyczny cynamon. Przy okazji spożytkujemy czerstwe pieczywo.
Jak zrobić Bieda-Rycerzy
- 2 jajka
- ¾ szklanki mleka
- ½ łyżeczki kardamonu (można pominąć, ale nie warto)
- ½ łyżeczki cynamonu
- 2 łyżki cukru
- szczypta soli
- 6 kromek chleba
👉 Wymieszaj jajka z mlekiem. Dodaj sól, cukier, kardamon i cynamon.
👉 Wlej masę do dużego talerza lub brytfanki i namocz w niej kromki pieczywa. Niech chwilę poleżą.
👉 Na patelni rozgrzej masło i smaż kromki z obu stron na złoty kolor. I gotowe.
Uwaga: wiele osób używa tostów. Ja ich jednak nie stosuję, bo więcej w nich sztucznych polepszaczy niż tradycyjnego zdrowego chleba.
Jak podawać
Bieda-Rycerzy można podać z dżemem, miodem lub sezonowymi owocami, np. plastrami truskawek, malinami lub jagodami. Bez dodatków też są pyszne.
Myślę, że w domu Benedykta-Malarza Silje, żona Tengela Dobrego z Ludzi Lodu na pewno smażyła Bieda-Rycerzy ☺. A kim był Tengel Dobry, dowiesz się z tej ciekawej historii.
Najnowsze komentarze